Το glyphosate, το δραστικό συστατικό σε διάφορες συνθέσεις ζιζανιοκτόνων ευρέος φάσματος, έχει επικυρωθεί και χρησιμοποιείται ευρέως σε όλο τον κόσμο. Πρόσφατες μελέτες αμφισβήτησαν την ασφάλειά του, δείχνοντας ότι η γλυφοσάτη μπορεί να δρα ως ενδοκρινικός διαταράκτης προάγοντας την οιστρογονική δραστηριότητα.
Ωστόσο, ο μοριακός μηχανισμός που εμπλέκεται σε αυτό το φαινόμενο παραμένει ασαφής. Το glyphosate προκαλεί οιστρογονική δραστηριότητα χρησιμοποιώντας μοντέλα κυτταρικών γραμμών καρκίνου του μαστού ευαίσθητα στα οιστρογόνα. Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι το glyphosate μιμείται τις κυτταρικές επιδράσεις της 17β-οιστραδιόλης (Ε2), προάγοντας τη φωσφορυλίωση του υποδοχέα οιστρογόνου α (ERα), την αποδόμησή του και τη μεταγραφική δραστηριότητα σε υψηλές συγκεντρώσεις.
Το Glyphosate, ή Ν-(φωσφονομεθυλ)γλυκίνη, είναι ένα παράγωγο αμινοξύ που χρησιμοποιείται ως ενεργό συστατικό σε ένα σύνολο σκευασμάτων γνωστών ως ζιζανιοκτόνα με βάση το Glyphosate (GBHs), με το Roundup® να είναι το πιο γνωστό εμπορικό σήμα (Muñoz et al. , 2021).
Επικίνδυνο ή όχι
Η Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος των ΗΠΑ (USEPA) μέσω των Προγραμμάτων Διαλογής Ενδοκρινικών Διαταραχών (EDSP) δήλωσε ότι η γλυφοσάτη δεν έχει τη δυνατότητα να αλληλεπιδράσει με τη οδό σηματοδότησης των οιστρογόνων (USEPA και EDSP, 2015), η οποία έχει υποστηριχθεί από αποτελέσματα ανεξάρτητων ερευνητών (Kojima et al., 2004· Tóth et al., 2020). Ωστόσο, πρόσφατα ευρήματα υποδηλώνουν ότι το glyphosate εμφανίζει οιστρογονική δραστηριότητα σε ζωικά μοντέλα και ευαίσθητες σε ορμόνες κυτταρικές σειρές.
Τα πρώτα στοιχεία (από Hokanson et al.) ανέφεραν ότι το glyphosate δεν συνδέεται με επικινδυνότητα για καρκίνο στους ανθρώπους.
Στο Μεξικό, ένα προεδρικό διάταγμα απαγόρευσε την εμπορευματοποίηση και τη χρήση glyphosate από το 2024, με βάση την πιθανή καρκινογόνο επίδραση του. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία επιστημονική μελέτη παγκοσμίως που να δείχνει ότι η έκθεση στη γλυφοσάτη στα εμπορικά της σκευάσματα σχετίζεται με οποιοδήποτε τύπο καρκίνου στον άνθρωπο. Υπάρχει διαμάχη σχετικά με την τοξικολογική επίδραση του glyphosate. Μέχρι στιγμής, μόνο η IARC (International Agency Against Cancer) έχει ταξινομήσει αυτό το ζιζανιοκτόνο ως πιθανό καρκινογόνο τύπου 2Α. Αυτή η ταξινόμηση προήλθε από τη συσχέτιση μεταξύ της έκθεσης στη γλυφοσάτη και του κινδύνου λεμφώματος μη Hodgkin στους ανθρώπους, ωστόσο υπάρχουν περιορισμένα επιδημιολογικά στοιχεία στον άνθρωπο.
Υπάρχουν όμως σημαντικές ενδείξεις καρκίνου στα ζώα κάτι που προκαλεί υποψίες για τη χρήση του συγκεκριμένου ζιζανιοκτόνου.
Ενδεχομένως η χρήση βιολογικών προϊόντων να είναι πάντα ασφαλέστερη για την υγεία μας.
Πηγή πληροφοριών: science direct
